Κίνηση & ασκήσεις

Γιατί χρειάζεται να ασκούμαι;

Όλοι όσοι πάσχουν από ΣΚΠ, άσχετα από το βαθμό αναπηρίας, μπορούν να ωφεληθούν από την άσκηση. Στην εποχή μας που όλοι ασχολούνται με την φυσική τους κατάσταση, η άσκηση αναγνωρίζεται σαν ένα αναπόσπαστο μέρος ενός ολιστικού προγράμματος αποκατάστασης.

Μετάφραση από τα Αγγλικά: Κοτσιρίλου Δέσποινα Επιστημονική επιμέλεια: Γιάννης Σιούτης, φυσίατρος

Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε άσκηση, διαβάστε το εγχειρίδιο προσεκτικά.

Διαιρείται σε 4 τομείς.

1. Παθητικές ασκήσεις: Ασκήσεις που απαιτούν την ύπαρξη άλλου προσώπου. 2. Ενεργητικές ασκήσεις και ασκήσεις υπό αντίσταση: Ασκήσεις που θα κάνουμε μόνοι μας ή με αντίσταση από άλλο πρόσωπο ή βάρος. 3. Ασκήσεις ισορροπίας και συντονισμού: Ασκήσεις που θα βοηθήσουν άτομα με προβλήματα ισορροπίας και συντονισμού στις κινήσεις τους. 4. Ασκήσεις για την σπαστικότητα: Τεχνικές που έχουν σχεδιαστεί να μειώσουν την σπαστικότητα.

Ένα πρόγραμμα άσκησης με την επίβλεψη του ειδικού μπορεί

1. Να αυξήσει τη μυϊκή δύναμη 2. Να διατηρήσει ή να αυξήσει την αντοχή 3. Να διατηρήσει ή να αυξήσει το εύρος κίνησης και την ελαστικότητα των αρθρώσεων 4. Να μειώσει την σπαστικότητα 5. Να δυναμώσει τη λειτουργία της καρδιάς και των αγγείων. 6. Να προλάβει προβλήματα από τις κατακλίσεις 7. Να προλάβει δευτερογενή συμπτώματα της ΣΚΠ, π.χ.: Μυϊκή ατροφία, συσπάσεις των μυών 8. Να βοηθήσει στον έλεγχο του βάρους 9. Να μειώσει την τάση για δυσκοιλιότητα 10. Να προάγει μια εσωτερική αίσθηση επιτεύγματος και ευεξίας

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας να σας συστήσει ένα φυσίατρο και μαζί του να σχεδιάσετε ένα εξατομικευμένο πρόγράμμα ασκήσεων που θα κάνετε μόνοι σας ή με τη βοήθεια του φυσιοθεραπευτή σας.

Μερικές συμβουλές πριν ξεκινήσετε:

Επειδή οι ΑμΣΚΠ παρουσιάζουν διαφορετικά συμπτώματα που ποικίλουν αρκετά από καιρό σε καιρό, δεν είναι δυνατό να κάνουμε ένα πρόγραμμα ασκήσεων κατάλληλο για όλους. Έτσι μια άσκηση που είναι σωστή για κάποιο διάστημα μπορεί να αποδειχτεί ακατάλληλη για καποιο άλλο. Επομένως ένα πρόγραμμα ασκήσεων για τη ΣΚΠ πρέπει να είναι εξατομικευμένο και μπορεί να χρειαστεί να τροποποιηθεί εάν αλλάξουν οι επιπτώσεις της ασθένειας.

Σας συστήνουμε να συμβουλεύεστε το γιατρό για οποιοδήποτε πρόγραμμα άσκησης θέλετε να κάνετε. Μπορείτε να δείξετε αυτό το εγχειρίδιο στον γιατρό σας και τον φυσίατρο ή τον φυσιοθεραπευτή σας. Ζητήστε οδηγίες, για το ποιες ασκήσεις είναι πιο κατάλληλες για εσάς. Μην ξεκινήσετε κάποιο πρόγραμμα ασκήσεων κατά την διάρκεια μιας ώσης, εκτός και εάν ο γιατρός σας συμβουλέψει διαφορετικά.

Η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος κατά την διάρκεια της άσκησης μπορεί να αυξήσει την σπαστικότητα και/ ή την κούραση. Η ενεργητική άσκηση με μικρή αντίσταση και αργό ρυθμό προκαλεί μικρότερη αύξηση της θερμοκρασίας από ότι ασκήσεις με μεγάλη αντίσταση. Ανεπαρκείς περίοδοι ξεκούρασης μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα την υπερκόπωση. Μάθετε τα όρια σας και να στοχεύετε σε ένα αργό αλλά σταθερό κέρδος.

Όταν ασκήστε, να φοράτε ρούχα που δεν εμποδίζουν την κίνηση.

Πειραματιστείτε σε διαφορετικές ώρες της ημέρας ώστε να βρείτε το χρονικό διάστημα που είναι περισσότερο άνετο/ ξεκούραστο για σας. Μερικοί ΑμΣΚΠ προτιμούν να χωρίζουν το πρόγραμμα άσκησης τους σε δύο μέρη: ένα το πρωί και ένα το βράδυ.

Εάν αισθανθείτε πόνο ή δυσφορία κατά τη διάρκεια της άσκησης, σταματήστε αμέσως. Μετά συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν ξανακάνετε αυτή την άσκηση.

Ξεκινήστε με αργό ρυθμό το πρόγραμμα των ασκήσεων. Μη ζορίζετε οποιοδήποτε μέρος του σώματος ή μην ξεπερνάτε τα όριά σας.

Επεξήγηση Ειδικών Όρων

Ο γιατρός ή φυσιοθεραπευτής σας, μπορεί να χρησιμοποιήσει τους παρακάτω τεχνικούς όρους, όταν σχεδιάζει ένα πρόγραμμα ασκήσεων για σας.

1. Εύρος κίνησης: Το μέγεθος της κίνηση που μπορούμε να κάνουμε σε μία άρθρωση.

2. Παθητικό εύρος κίνησης: Το μέγεθος της κίνηση που μπορεί να γίνει με βοήθεια (π.χ. από τον θεραπευτή ή από κάποιο μηχάνημα)

3. Ενεργητικό εύρος κίνησης: Το μέγεθος κίνησης που μπορούμε να κάνουμε σε μία άρθρωση χωρίς βοήθεια

4. Σπαστικότητα: “Σφίξιμο” των μυών λόγω αυξημένου μυϊκού τόνου και υπερβολική αντίδραση στο “τέντωμα” (=στην διάταση) των μυών.

5. Σύγκαμψη: Ένα συγκεκριμένο όριο στο εύρος κίνησης μιας άρθρωσης

6. Μυϊκή ατροφία: Οι μυϊκές ίνες που δεν έχουν κινηθεί για κάποιο χρονικό διάστημα, χάνουν δύναμη και μέγεθος

7. Βασικές κινήσεις ασκήσεων

Κάμψη Είναι η κίνηση που κάνει η άρθρωση όταν διπλώνει

Έκταση Είναι η κίνηση που κάνει η άρθρωση όταν τεντώνει

Προσαγωγή Είναι η κίνηση που απομακρύνει τα άκρα από το σώμα

Απαγωγή Είναι η κίνηση που φέρνει τα άκρα κοντά στο σώμα.