Θεραπείες

Οι στρατηγικές της επιστημονικά αποδεδειγμένης θεραπείας της Σ.Κ.Π., χωρίζονται σε 2 κατηγορίες:

α) τις φαρμακευτικές (θεραπεία υποτροπών, συμπτωμάτων και τροποποίηση της πορείας της νόσου), που προς το παρόν αποτελούν το 30% αυτής και β) τις μη φαρμακευτικές (αποκατάσταση και ψυχοκοινωνική υποστήριξη), που είναι το υπόλοιπο 70%. Στο σημείο αυτό ο ρόλος της Ελληνικής Εταιρίας για τη Σ.Κ.Π. είναι καθοριστικός για την ανάπτυξή τους στη χώρα μας.

Πέρα από αυτές τις θεραπείες, υπάρχουν τουλάχιστον 100 θεραπευτικά ερευνητικά πρωτόκολλα διεθνώς για 60 πειραματικές θεραπείες με φάρμακα ή μεταμοσχευτικές μεθόδους προγονικών μορφών αιμοποιητικού η νευρικού ιστού, που θα χρειασθούν από 1 έως 10 χρόνια για να επικρατήσουν οι καλλίτερες από αυτές και να αποτελέσουν τις μελλοντικές θεραπείες της νόσου.

Οποιαδήποτε άλλη θεραπεία πέραν αυτών (π.χ. βιταμίνες, εναλλακτικές θεραπείες, κλπ), δεν έχει επιστημονικό χαρακτήρα και θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες συνέπειες στην πορεία της χρόνιας αυτής νόσου, που παρόλο που είναι γνωστή πάνω από 100 χρόνια, δεν έχει βρεθεί ακόμη η οριστική θεραπεία της. Αναλυτικότερα η θεραπεία των υποτροπών γίνεται με χρήση κορτιζόνης από το στόμα ή ενδοφλεβίως, και επί αποτυχίας δοκιμάζεται η πλασμοκάθαρση. Η συμπτωματική θεραπεία περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 φαρμακευτικά σκευάσματα (π.χ. Modiodal, Ladose, Viagra, Trileptal, Sirdalut, κλπ.), που βοηθούν σε μεγάλο βαθμό.

Η τροποποιητική θεραπεία της πορείας της νόσου, περιλαμβάνει ενέσιμες θεραπείες με ανοσορυθμιστικα φαρμακα όπως οι ιντερφερόνες Β (Avonex, Betaferon, Rebif), και η οξική γλατιραμέρη (Copaxone),που αποτελούν φάρμακα πρώτης επιλογής και χορηγούνται έγκαιρα και χρονίως, χωρίς καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια. Επί αποτυχίας αυτών χρησιμοποιούνται τα ανοσοκατασταλτικά όπως, Αzathioprine (Imuran), Μιτοξανδρόνη (Novantrone), Κυκλοφωσφαμίδη (Εndoxan), με σειρά αύξησης δραστικότητας, αλλά και βαρύτητας ανεπιθύμητων ενεργειών. Για την κυκλοσπορίνη (Neoral), υπάρχει μία μελέτη ότι μπορεί να έχει ένα θεραπευτικό κέρδος στην προϊούσα Σ.Κ.Π., όπως η σχέση κινδύνου/κέρδους θεωρείται απαράδεκτη. Είναι πολύ σημαντική η πρώιμη έναρξη και η επιμονή στη θεραπεία με ένα από τα φάρμακα πρώτης επιλογής όταν επιβεβαιωθεί η διάγνωση της υποτροπιάζουσας Σ.Κ.Π.. Επίσης είναι σημαντική η συνέχιση τους έπ’ αόριστο, εκτός και αν ξεκάθαρα δεν υπάρχει κέρδος ή υπάρχουν μη ανεκτές ανεπιθύμητες ενέργειες ή προσδιορισθεί καλλύτερη θεραπεία. Η αποκατάσταση στη Σ.Κ.Π. έχει επανορθωτικό και προστατευτικό χαρακτήρα. Σκοπός των παρεμβάσεων της είναι να μειώσει την ανικανότητα, δηλ. τις συνέπειες της νόσου στη λειτουργικότητα του ατόμου με Σ.Κ.Π., τις προσωπικές δραστηριότητές του και τη συμμετοχή του στην κοινωνία. Πρέπει να γίνεται σε Ειδικά Κέντρα από διεπιστημονική ομάδα, που περιλαμβάνει φυσίατρο, νευρολόγο, φυσιοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, κοινωνικό λειτουργό, ψυχολόγο, ουρολόγο, γυναικολόγο και ειδική νοσηλεύτρια. Οι παρεμβάσεις αποκατάστασης ελαχιστοποιούν την επίδραση των διαταραχών και ενδυναμώνουν την ικανότητα του ατόμου να διεκπεραιώνει τις καθημερινές του δραστηριότητες περισσότερο και πληρέστερα. Η ψυχοκοινωνική υποστήριξη περιλαμβάνει:

  • την εκπαίδευση σχετικά με τη νόσο, που είναι υποστηρικτική εκπαιδευτική διαδικασία σχεδιασμένη να βοηθήσει την κατανόηση της ασθένειας, την προσαρμογή στρατηγικών αντιμετώπισης και τη διάθεση πηγών πληροφόρησης σχετικά με αυτήν.
  • τη διάγνωση και θεραπεία συναισθηματικών και γνωστικών διαταραχών.
  • τις υποστηρικτικές παρεμβάσεις στην οικογένεια για καλλίτερη αντιμετώπιση της εισβολής της νόσου στο σπιτικό (η Σ.Κ.Π. θεωρείται πλέον οικογενειακή διαταραχή και βλέποντας την έτσι μπορεί να αντιμετωπίζεται καλύτερα).
  • την υποστήριξη των προσπαθειών των ατόμων να παραμείνουν παραγωγικοί (βρέθηκε ότι οι εργαζόμενοι με Σ.Κ.Π. έχουν λιγότερες υποτροπές της νόσου).
  • τη βοήθεια των ατόμων με Σ.Κ.Π. και των οικογενειών τους να έχουν πρόσβαση σε πηγές σύγχρονης και επιστημονικά τεκμηριωμένης πληροφόρησης.