Τι είναι η νέα αυτή θεωρία;
Προσφάτως επαναδιατύπωθηκαν εικασίες σχετικά με μια πιθανή δυσλειτουργία στην εγκεφαλική φλεβική ροή του αίματος ή/και την επιστροφή του αίματος προς την καρδιά σε ασθενείς με Σκλήρυνση κατά Πλάκας.
Η θεωρία αυτή στηρίχθηκε σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε υπό τον καθηγητή Αγγειοχειρουργικής Paolo Zamboni, του Πανεπιστημίου της Ferrara στην Ιταλία (δημοσιεύθηκε στην J Neurol Neurosurg Ψυχιατρικής 2009, 80:392-399).
Τι είναι η νέα αυτή θεωρία;
Προσφάτως επαναδιατύπωθηκαν εικασίες σχετικά με μια πιθανή δυσλειτουργία στην εγκεφαλική φλεβική ροή του αίματος ή/και την επιστροφή του αίματος προς την καρδιά σε ασθενείς με Σκλήρυνση κατά Πλάκας.
Η θεωρία αυτή στηρίχθηκε σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε υπό τον καθηγητή Αγγειοχειρουργικής Paolo Zamboni, του Πανεπιστημίου της Ferrara στην Ιταλία (δημοσιεύθηκε στην J Neurol Neurosurg Ψυχιατρικής 2009, 80:392-399).
Ποια τα βασικά σημεία της παραπάνω μελέτης;
Η ιδέα ότι ο παθομηχανισμός της ΣΚΠ, βρίσκεται στη διαταραχή της κυκλοφορίας του φλεβικού αίματος, πρωτοδιατυπώθηκε τη δεκαετία του ’80 του περασμένου αιώνα. Η θεωρία αυτή εγκαταλείφθηκε στην πορεία των ετών, καθώς σε έρευνες συλλέγονταν ολοένα και περισσότερο στοιχεία, που αποδείκνυαν ότι ο παθογενετικός μηχανισμός της ασθένειας βασίζεται στον φλεγμονώδη ‘καταρράκτη’ που προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και οδηγεί στην καταστροφή της μυελίνης, του περιβλήματος δηλαδή των νευρικών κυττάρων.
Ο Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Paolo Zamboni, μελέτησε 65 ασθενείς με διαφορετικής μορφής ΣΚΠ (35 με υποτροπιάζουσα, 10 με δευτεροπαθώς προϊούσα και 10 με πρωτοπαθώς προϊούσα μορφή), σε σύγκριση με 235 άτομα που ήταν υγιή ή είχαν άλλες νευρολογικές ασθένειες. Χρησιμοποιώντας υπερηχογραφικές μεθόδους (Triplex σφαγιτίδων φλεβών) προσπάθησε να ανιχνεύσει πιθανές διαταραχές στη φλεβική ροή του αίματος του εγκεφάλου, ως αποτέλεσμα μίας πιθανής απόφραξης ή στένωσης των σφαγιτίδων φλεβών (των δύο μεγάλων φλεβικών στελεχών στην περιοχή του τραχήλου).
Από την ερευνητική ομάδα παρατηρήθηκαν υπερηχογραφικά, σε αυξημένο ποσοστό των ασθενών με ΣΚΠ, φλεβικές στενώσεις, ενώ υπήρχαν ενδείξεις ότι το φλεβικό αίμα έψαχνε οδούς παράπλευρης διαφυγής από τις στενώσεις αυτές, δημιουργώντας ανάδρομη εγκεφαλική φλεβική ροή ενδοκρανιακά (εντός του εγκεφάλου).Οι ερευνητές ονόμασαν αυτή τη δυσλειτουργία στη φλεβική ροή ‘χρόνια εγκεφαλονωτιαίαφλεβική ανεπάρκεια ή CCSVI’.
Ποιος ο πιθανός παθομηχανισμός της απομυελίνωσης;
Θεωρείται λοιπόν ότι η παλινδρόμηση του αίματος στον εγκέφαλο, αποτελεί το φυτίλι που οδηγεί στην ενεργοποιηση του ανοσοποιητικού συστήματος και την καταστροφή των νευρικών ιστών. Με ποιον ακριβώς παθομηχανισμό ενεργοποιείται ο ανοσολογικός ‘καταρράκτης’ δεν διευκρινίζεται στην παραπάνω μελέτη.
Ποια τα αποτελέσματα της παραπάνω θεωρίας;
Οι ερευνητές δεχόμενοι ότι οι ασθενείς με ΣΚΠ εμφανίζουν χρόνια εγκεφαλονωτιαία φλεβική ανεπάρκεια εφήρμοσαν ως θεραπεία τη διάνοιξη του στενωμένου φλεβικού αγγείου με μπαλονάκι.
Στη μελέτη περιγράφεται ότι η επέμβαση οδήγησε σε ασθενείς με υποτροπιάζουσας μορφής ΣΚΠ στη βελτίωση της κλινικής πορείας (βελτίωση της συχνότητας ώσεων). Αντιθέτως σε ασθενείς με πρωτοπαθώς ή δευτεροπαθώς προϊούσα μορφή ΣΚΠ δεν παρατηρήθηκε καμία απολύτως βελτίωση.
Ποια τα συμπεράσματα και οι παρατηρήσεις στην παραπάνω έρευνα-θεωρία;
Οφείλουμε εδώ να σημειώσουμε ότι μία προσεκτική ανάλυση της παραπάνω έρευνας αναδεικνύει σημαντικές μεθοδολογικές αδυναμίες που εμποδίζουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Πρωτίστως στη συγκεκριμένη μελέτη δεν υπήρχε ομάδα ελέγχου (μη χειρουργημένοι ασθενείς) για τη σύγκριση των αποτελεσμάτων με τον πληθυσμό των ασθενών με ΣΚΠ που χειρουργήθηκε. Επιπροσθέτως δεν αναφέρεται εάν οι ασθενείς λάμβαναν και φαρμακευτική αγωγή ταυτόχρονα, και αν ναι ποια ήταν αυτή (ιντερφερόνες, οξική γλατιραμέρη, ανοσοκατασταλτική θεραπεία, κορτιζόνη;).
Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί ότι η βελτίωση της κλινικής εικόνας ενδέχεται να αντανακλά και τη φυσική πορεία της υποτροπιάζουσας μορφής ΣΚΠ, καθώς συχνά η συχνότητα των ώσεων μειώνεται στην πλειοψηφία των ασθενών στην πορεία της νόσου. Επιπλέον σε ασθενείς με δευτεροπαθώς προϊούσα ΣΚΠ και ειδικότερα με πρωτοπαθώς προϊούσα ΣΚΠ, δεν παρατηρήθηκε καμία απολύτως κλινική βελτίωση.
Συνοψίζοντας η παραπάνω μελέτη είναι διαβλητή ως προς τη μεθοδολογία της (έλλειψη δείγματος ελέγχου, έλλειψη καταγραφής της θεραπευτικής αγωγής που λάμβαναν παραλλήλως με την επέμβαση οι ασθενείς) και κατά συνέπεια δεν μπορούν επί του παρόντος να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Οι επιστημονικές εταιρείες ΣΚΠ συνιστούν παγκοσμίως την αναμονή των αποτελεσμάτων των διευρυμένων μελετών (μεγαλύτερο δείγμα ασθενών) που θα πραγματοποιηθούν στο εγγύς μέλλον σε διαφορετικά ερευνητικά κέντρα (Πανεπιστήμιο Ferrara, Καναδάς, ΗΠΑ).
Εν κατακλείδι, για την κατοχύρωση της εγκυρότητας μίας επιστημονικής θεωρίας, αποτελεί πάντοτε ικανή και αναγκαία συνθήκη η αναπαραγωγή των αποτελεσμάτων από διαφορετικά ερευνητικά κέντρα.
Πηγή ιατροnet
